Zmiany w organizmie towarzyszące gruźlicy płuc

Prócz zmian swoistych, zwanych również zmianami gruźliczymi stwierdza się w gruźlicy płuc zmiany nieswoiste, zwane też „towarzyszącymi gruźliczymi zmianami gruźliczymi” . Mianowicie dookoła gruzełków oraz świeżych ognisk swoistego zapalenia gruźliczego znajduje się zwykle pas przekrwienia (hypeloemia pulmonum), a nawet zapalenia obocznego. Jak zaznaczyłem już wyżej, niektórzy są zdania, że zapalenie to może być również swoiste. Sprawa zapalna może dotyczyć nie tylko płuc, ale także opłucnej. Opłucna w ogóle oddziaływa żywo na zmiany gruźlicze     w płucu, zwłaszcza usadowione w jej pobliżu. Zapalenie opłucnej stwierdza się w sąsiedztwie ogniska pierwotnego już w pierwszym okresie gruźlicy płuc. Zwykle jest to zapalenie suche. Może ono wywołać miejscowe zgrubienie opłucnej albo zrost opłucnej.         W dalszym przebiegu gruźlicy płuc dołącza się nieraz zapalenie opłucnej włóknikowe, surowicze, niekiedy ropne lub krwotoczne. Wysięki włóknikowy   i surowiczowłóknikowy mogą wsysać się, częściej wiodą poprzez zwłóknienie do zrostów płaszczyźnianych, postronkowatych lub pasmowatych,    a nieraz i do znacznego zgrubienia opłucnej, Dookoła starych zwłóknionych ognisk gruźliczych spotyka się nieraz trwały obrzęk boczny miąższu płucnego. Bułii nazwał go zapaleniem złuszczającym płuc (pneumonia desquamativa), ponieważ ciecz obrzękowa zawiera liczne złuszczone komórki wyściółki pęcherzyków płucnych. Dookoła ognisk gruźliczych    i w odleglejszych częściach płuc rozwija się często rozedma płuc.     Części płuc oddalone, początkowo tylko rozdęte, w dalszym przebiegu choroby ulegają zmianom organicznym, zależnie od przewlekłych nieżytów oskrzeli i ustawicznego kaszlu. Zmiany te cechuje zanik tkanki sprężystej i przegródek międzypęcherzykowych. Jest to zatem rozedma płuc pęcherzykowa istotna. Prócz rozedmy płuc, w gruźlicy płuc bardzo często powstaje także niedodma płuc, nieraz nawet rozległa. W jednych przypadkach jest to niedodma ostra, dotycząca całego płuca, jednego płata lub jego części. Postać tę spostrzega się na tle zatkania oskrzela masami serowatymi lub krwią po krwotoku płucnym. Niedodma tego pochodzenia może powstać nie tylko w płucu dotkniętym sprawą gruźliczą, ale i w zdrowym. [hasła pokrewne: maszkaronizm, maszkaronizm do włosów, maszkaronizm na włosy]